Vorige week ging het in Goeie Nummers over de vermeende geringe maatschappelijke betrokkenheid bij de huidige generatie popmuzikanten. En over de tanende invloed van artiesten óp de publieke debat. Bij zo’n belangwekkend onderwerp mag in mijn ogen de nuance niet ontbreken. Daarom vandaag twee kanttekeningen.

De eerste gaat over de vraag waar het protest tegen de machthebbers dan gebleven is, als het niet meer te vinden is in de rock-’n-roll. Op straat is het in elk geval niet, want spandoekfabrikanten maken moeilijke tijden door. Nee, het huidige sentiment tegen de gevestigde orde (meestal ‘elite’ genoemd) lijkt vooral een uitlaatklep te krijgen op internetfora en social media. En daar heb je nou eenmaal geen spreekbuizen of rolmodellen bij nodig.

Niet voor niets zegt Lucky Fonz III in een interessant artikel op VPRO’s 3voor12: ‘Zangers hebben niet meer de invloed die ze in de jaren 60 hadden. Toentertijd nam de rockster de plek in van de dominee. Mensen als Bob Marley en John Lennon […] realiseerden zich dat ze hun culturele positie konden gebruiken voor hun ideeën. En zoals zij hun macht beseften… zo beseffen wij onze onmacht.’ En zo houdt het een het ander in stand.

Het tweede punt is dat ik met mijn generalisatie over de slappe houding van popartiesten een complete muziekstroming over het hoofd zag: hiphop. Zo plaatst Kendrick Lamar, die volgens velen met How to Pimp a Butterfly het beste album van 2015 maakte, kapitale vraagtekens bij de manier waarop blank Amerika omgaat met de Afro-Amerikaanse gemeenschap, net als zijn collega’s Kanye West en Vince Staples.

In Nederland genereerde de Eindhovense rapper Fresku vorig jaar met Zo Doe Je Dat op gelijksoortige manier een debat over de ‘witte’ Nederlandse radio. Rapper-zanger Typhoon toonde in een liedje als Hemel valt op een heel andere manier zijn betrokkenheid bij de veelkleurige Nederlandse samenleving. Dus ja, als het engagement ergens zit, dan moet het wel in de hiphop zijn.

Of toch niet? Zelfs in hiphopkringen lijkt maatschappelijke betrokkenheid alweer op z’n retour. Een recent overzichtsartikel, eveneens op VPRO’s onvolprezen pop-portal 3voor 12, laat zien dat de 25 meest beluisterde Nederlandse hiphopnummers van 2016 gaan over vrouwen (‘meisjes’, ‘chicks’, ‘bitches’), geld (‘saaf’) of over de eigen vriendengroep (‘fam’). Niet één ervan heeft een politiek karakter, terwijl een deel van de hiphopscene daar in het huidige klimaat toch voldoende aanleiding voor zou moeten hebben. Gaat het genre in dit opzicht al dezelfde kant op als eerder de mainstream pop?

Laten we niet te snel conclusies trekken. En de artiesten vooral hun ding laten doen. Zoals Rag’n’Bone Man, die met Human waarschijnlijk dé protestsong van 2016 maakte. Nou ja, protestsong? De jonge Britse artiest predikt vooral mededogen en een besef van de eigen beperkingen – en laat het aan de luisteraar om te bepalen waartegen hij daarmee ageert. Misschien is dat het pop-engagement van dit moment.