Month: september 2015

Kippenvel – ‘A Thousand Years’ van Sting

Sting met indiaanNu we het de laatste tijd toch over helden met een reputatieprobleem hebben (de Stones, U2) kan Sting er ook nog wel even bij. Net als bij Bono zijn muziekmaken en wereldverbeteren bij de Engelsman onlosmakelijk met elkaar verbonden. En die combinatie valt meestal niet zo goed bij popjournalisten en -fanaten.

Sting 2Maar voor wie zich concentreert op de muziek, is er bij Sting (geboren als Gordon Sumner, Newcastle, 1951) veel te genieten. Weinig artiesten combineren zulke spannende ritmes met zulke ongelooflijk lekkere melodieën. Oké, soms gaat hij over de top, in prekerige nummers als ‘Russians’ of ‘Children’s Crusade’. Maar veel vaker neemt hij zijn luisteraars mee op een souljourney die – tenminste wat mij betreft – niet lang genoeg kan duren: ‘If I Ever Lose My Faith in You’, ‘Fields of Gold’, ‘So Lonely’, om er maar een paar te noemen.

hoes Brand New Day van StingA Thousand Years [loud playing recommended] van zijn album Brand New Day (1999) is ook zo’n fantastische track. Op het eerste gehoor een liefdeslied. ‘I may have lived a thousand lives, a thousand times / I could shed another million tears, but only one thruth to face […] I still love you, I still want you.’

Sting 3De herhaling, de duizelingwekkende getallen, de bezwerende cadans, het neemt je langzaam mee. In het derde couplet verdwijnen de cijfers: ‘I may be numberless, I may be innocent / I may know many things, I may be ignorant / […] I could be cannon food, destroyed a thousand times / Reborn as fortune’s child to judge another’s crimes.’ En ook dan staat die ene waarheid nog steeds overeind: I still love you / I still want you […] On and on the mysteries unwind themselves / Eternities still unsaid / ‘Til you love me.’

Hadewijch_gedicht1_HsGent_f49rWaar gaat het over? De aardse liefde lijken we inmiddels ver achter ons te hebben gelaten, de persoon van de zanger lijkt hier bijna op te lossen in het niets – of juist in het alles. Het doet me denken aan het werk van de 13e-eeuwse dichteres en mystica Hadewijch, waarin de hartstochtelijke liefde tot God wordt beschreven in de wereldse termen van de hoofse liefde. Ook Hadewijchs poëzie staat bol van een verlangen dat verlossing zoekt in het opgaan in een groter geheel.

StingIn ‘A Thousand Years’ lijkt het uiteindelijk evenzeer over de ziel te gaan als over het lichaam. Of is dat uiteindelijk ook één en hetzelfde, op de plek waar alles opgaat in het grote geheel? Hoe het ook zij, dit is wat muziek ook kan doen. Je helemaal wegzingen van jezelf. Zoals Sting dat hier doet. Kippenvel.

Als je held je op de proef stelt

Erik van BruggenElke fan is een beetje tragisch. De liefde is nooit gelijkwaardig. Een fan wil zijn artiest delen en tegelijk voor zichzelf houden. En soms heeft hij ook nog eens te maken met helden die zich niet erg heldachtig gedragen. Daarover schrijft Erik van Bruggen in een mooi persoonlijk artikel in de Volkskrant.

U2 in vier portrettenVan Bruggen (1968-2020) mede-oprichter van de politieke vernieuwingsbeweging Niet Nix, is U2-fan van het eerste uur, schrijft hij. Het was liefde op het eerste gezicht. En het mooie was: de Ierse band, die deze week vier keer in een uitverkochte Ziggo Dome staat, ontwikkelde zich tegelijk met hemzelf van radicaal tot gematigd idealistisch.

hoes All you can't leave behind van U2En zo ging het lang goed tussen Van Bruggen en U2. Maar na de eeuwwisseling werden de albums minder avontuurlijk en de shows juist megalomaner, met ruimteschepen en al. Bovendien merkte Van Bruggen dat de jongere generatie U2 alleen nog maar zag als ‘schijnheilige wereldverbeteraars’, die preekten over een betere wereld maar ondertussen in Nederland de belastingen ontdoken. En toen sloot de band onlangs ook nog eens een bedenkelijke monsterdeal met multinational Apple.

imagesafbeelding Petrus verloochent JezusTja, daar sta je dan, als echte fan, met helden die jou door hun gedrag danig op de proef stellen. Hoeveel loyaliteit mag er van jou gevraagd worden als je omgeving steeds minder begrijpt waarom jij nog fan bent? Hoe lang kan het duren voordat je je idolen verloochent? Petrus had het na Jezus’ kruisiging waarschijnlijk niet veel moeilijker dan jij.

trouwe hondVan Bruggen gaat ver in zijn trouw. Hij twijfelt, maar neemt het toch voor U2 op. Niemand is immers brandschoon. We sluiten allemaal compromissen. Bono c.s. zijn ook maar mensen. En bovenal heeft de band hem en vele anderen in al die jaren zo veel moois gegeven dat hij het uiteindelijk weer zeker weet: U2 is en blijft zijn band. En ik weet dan: Erik van Bruggen is een echte fan. Zo iemand die trouw blijft in voor- en tegenspoed, in ziekte en gezondheid enzovoorts.

plaquette Trou moet BlyckenNa lezing van het artikel vroeg ik me af: voor welke popartiesten zou ik zo veel loyaliteit kunnen opbrengen? En het antwoord is: ik weet het niet. Ik houd mijn oor en oog vooral gericht op hun muziek, verder wil ik liever niet te veel weten. Mijn helden zouden zomaar mensen kunnen blijken te zijn.