Afgelopen zondag zag ik in de bioscoop Amy, de veelbesproken documentaire over het leven van Amy Winehouse. Toen ik twee uur later weer buiten stond, was ik behoorlijk door elkaar geschud. Vragen die in de film vaak onuitgesproken werden gesteld, spookten door mijn hoofd.

Allereerst de schuldvraag. Want wie was nu eigenlijk verantwoordelijk voor Amy’s ondergang? Was het haar echtgenoot Blake Fielder-Civil, de flierefluitende flapdrol die haar harddrugs leerde gebruiken? Haar vader Mitch, die meer oog had voor zijn eigen welzijn dan dat van zijn dochter? Het zijn allebei goede kandidaten, maar je kunt ook denken aan haar opportunistische manager of aan de papparazzi-hyena’s. Of misschien was het uiteindelijk, zoals zo vaak, een totaal van factoren, waarvan Amy zelf uiteindelijk de belangrijkste was.

Het is ook wel erg gemakkelijk om achteraf en vanaf de zijlijn te oordelen. Amy’s leven lijkt toch het meest – of is dat ook wijsheid achteraf? – een disaster waiting to happen, een pure tragedie. Back To Black, zoals Amy zelf al zong. De schuldvraag wijkt al snel voor ontroering en medelijden.  De meeslepende nummers in de soundtrack – sommige overbekend, maar ook enkele voor mij onbekende nummers – maken de beklemming soms zo groot dat je de zangeres wel zou willen oppakken om haar tegen zichzelf en al het andere kwaad in de wereld te beschermen.

Amy Winehouse, zo wordt wel duidelijk, kreeg van jongs af aan thuis onvoldoende tegengas van haar moeder, en haar vader schitterde vooral door afwezigheid. Ze was ook verslavingsgevoelig en viel voor de verkeerde mannen. Er gaapte een ongelooflijke kloof tussen haar muzikale talent en haar vaardigheid om om te gaan met de roem, de druk en de verleidingen. De oude jazz-crooner Tony Bennet, die niet lang voor Amy’s dood een duet met haar opnam, vat het het mooiste samen: ‘Als je geluk hebt, leef je lang genoeg om te leren leven. Die tijd kreeg Amy niet.’

Ik ging ook nadenken over mijn eigen rol als popfan of als consument van roddelnieuws. Want ik kan niet ontkennen dat dat ook voor mij een bepaalde bekoring heeft; misschien heb ik zelfs wel eens gelachen om een Amy Winehouse-grap van Jay Leno of een andere lolbroek. Het zou allicht iets helpen als we voortaan die roddelbladen links lieten liggen.

Amy zet je aan het denken en sleurt je mee door het – te korte – leven van de waarschijnlijk grootste zangeres van deze eeuw. Check it out.