In 2014 verleed, op 94-jarige leeftijd, de Amerikaanse singer-songwriter en activist Pete Seeger. In memoriams vermeldden onder meer zijn beroemde versie van de traditional ‘We Shall Overcome’, waarmee hij de Amerikaanse Burgerrechtenbeweging een hart onder de riem stak. Seeger liet ons ook klassiekers na als ‘If I Had A Hammer’, ‘Where Have All The Flowers Gone?’ en ‘Turn, Turn, Turn’. Liedjes waarvan je je nauwelijks kunt voorstellen dat ze er ooit níet geweest zijn.

Een van de meest indringende anti-oorlogsnummers die ik ken is Seegers Waist Deep in the Big Muddy, een huiveringwekkend verhaal over een legerpeloton op nachtelijke oefening in de staat Louisiana tijdens de Tweede Wereldoorlog. De kapitein beveelt zijn zwaar bepakte soldaten een rivier over te steken. Maar de rivier is dieper dan gedacht – het water reikt de mannen eerst tot hun knieën, dan hun middel en dan hun nek. Ondanks de verstandige tegenwerpingen van zijn sergeant jaagt de kapitein zijn mensen verder het moeras in: ‘the big fool said to push on.’

Als de maan achter een wolk verdwijnt, is de kapitein opeens verdwenen, zijn helm drijft op het water. De sergeant voert de manschappen terug naar een veilige plek. Het ontzielde lichaam van de kapitein vinden ze later terug in het drijfzand.

Dan, in het een-na-laatste couplet, spreekt de zanger de luisteraar rechtstreeks toe:

‘Now I’m not going to point any moral — / I’ll leave that for yourself. / Maybe you’re still walking, you’re still talking, / You’d like to keep your health. / But every time I read the papers, that old feeling comes on, / We’re waist deep in the Big Muddy / And the big fool says to push on.’

Seeger schreef het nummer in 1967. Hij verwijst niet expliciet naar president Lyndon B. Johnson of de Vietnamoorlog, de parallellen zijn al duidelijk genoeg. Later, in 1983, lichtte hij het allegorische karakter van het lied toe: ‘Often a song will reappear several different times in history or in one’s life as there seems to be an appropriate time for it. Who knows.’

Singer-songwriter Richard Shindell lijkt die woorden van Seeger in gedachten te hebben gehad bij zijn sterke cover van ‘Big Muddy’ op zijn album Vuelta. Die plaat verscheen in 2005, twee jaar na de Amerikaanse inval in Irak. Shindell (New Jersey, 1960) laat het nummer naadloos aansluiten bij zijn eigen tijd door een subtiele groove en een Arabische melodie toe te voegen. Huiveringwekkend mooi. En het is gek – als de omstandigheden in de toekomst onverhoopt om een nieuwe versie van dit nummer vragen, zal ik er weer met kippenvel naar luisteren.