Wie schrijft er tegenwoordig nog brieven? We corresponderen tegenwoordig via Whatsappjes, mailtjes en social media – en die goeie ouwe brief verdwijnt langzaam uit beeld. Maar tegelijkertijd betreuren we die ontwikkeling. We hebben nog steeds behoefte aan vormen van communicatie die niet zo vluchtig zijn, en we zijn nog blijer dan vroeger met een persoonlijke brief of kaart. De Canadese indieband Arcade Fire wijdde in 2010 zelfs een fraai nummer aan dit thema, We Used To Wait.

Als tiener wisselde ik lange brieven uit met twee Twentse meisjes die ik op een fietsvakantie langs de vaderlandse jeugdherbergen had ontmoet. Later gingen dichtbeschreven luchtpostbrieven heen en weer tussen Nederland en Israël, op van die dunne blauwe velletjes. Elke brief werd bewaard en gekoesterd. En je deed echt je best op zo’n epistel – elke letter telde. Het is ongetwijfeld vanwege die emotionele lading dat brieven zo vaak in popliedjes voorkomen.

De meeste brieven in popsongs zijn liefdesbrieven, zoals bij The Box Tops (1967), Frankie Miller, Bonnie Raitt en Nick Cave. Maar de schriftelijke correspondentie bestaat ook uit stappen waar je geen controle over hebt. Op allerlei plekken kan er een kink in de kabel komen, met alle drama’s van dien. Denk aan Return to Sender (Elvis Presley), Please Mr. Postman (Beatles, Supremes) of Letter Never Sent (R.E.M.).

Maar ook als er niets is aan te merken op het service level van de postdiensten, dan nog kleeft er iets inherent pijnlijks aan een brief: hij doet de afwezigheid van de ander des te sterker voelen, voor de schrijver én de lezer. Ook in het top-brieflied van vandaag, Your Letter van Joan Armatrading.

De Britse singer-songwriter was in de tweede helft van de jaren 70 zo’n beetje de hogepriesteres van de bitterzoete en sensuele liefdesliedjes. Your Letter staat op haar vijfde studioalbum, To The Limit uit 1978, destijds een van mijn favoriete platen. In dit nummer vinden we de zangeres alleen in bed, met een brief van haar geliefde als enige gezelschap. Vreugde en gemis strijden om voorrang: ‘I read your letter yesterday […] it fell between my crying and my longing for you’.

Voor een ballad is het lied ongewoon dynamisch, met zware syncopische accenten die de achtbaan van emoties aanduiden. Het ene moment zegt de zangeres dat de brief haar weer in balans heeft bracht, het volgende dat ze niet kan wachten tot haar geliefde de kamer binnenkomt, die kamer die nu zo leeg is. De laatste zin: ‘I feel your touches in your letters but it’s not half as good as you touching me in real’. De brief als troost en kwelling ineen. Zo’n lied zullen we deze eeuw niet meer gaan aantreffen, vrees ik – bewaren en koesteren dus.