Weinig artiesten zijn zo vaak bezongen als Joni Mitchell. Namedropping is in de popmuziek weliswaar zeker geen taboe, maar met een lijst van honderden nummers die naar haarzelf of naar haar werk verwijzen zet de Canadese haar mede-popartiesten wel heel ruim op achterstand. Hoe zou dat komen?

Een klein deel van die liedjes is geschreven door mensen die haar persoonlijk kennen, zoals Graham Nash (Our House, I Used To Be A King) en James Taylor (You Can Close Your Eyes), en die gaan over de mens Joni als (ex-)geliefde. Als namedrop tellen die dus niet mee. Het gros van de Joni-liedjes komt echter van artiesten die vreemden voor haar zijn, zoals Sonic Youth (Hey Joni), Everything But The Girl (Frozen River), Daniël Lohues (Canada), Prince (The Ballad of Dorothy Parker) en John Mayer (Queen of California), en die verwijzen naar Mitchell als artiest.

Vermoedelijk ligt de reden van al die namedrops in de eerste plaats in iets wat ik beroepseer zou noemen. Net als timmerlieden, profvoetballers en andere beroepsbeoefenaren zoeken popartiesten in de eerste plaats erkenning bij hun collega’s en ontlenen ze hun inspiratie meestal aan voorgangers. En elke beroepsgroep heeft z’n eigen kernwaarden. Timmerlieden schijnen het meest trots te zijn op een kast die geheel zonder schroeven in elkaar is gezet. Voor profvoetballers staat een omhaal-doelpunt ver boven een frommelgoal. En onder popmuzikanten gelden muzikaal vakmanschap, originaliteit, durf en authenticiteit als de hoogste waarden.

Joni Mitchell staat precies voor deze dingen: een autodidact die afwijkende melodieën en akkoordenschema’s produceerde die toch goed in het gehoor liggen, een lenige en zuivere stem, vernieuwende, zeer openhartige teksten. Iemand die als vrouw de door mannen gedomineerde muziekindustrie trotseerde. Die het comfortabele folk- en popidioom durfde te verlaten om met jazz te gaan experimenteren. Door dat alles is een Joni-namedrop een soort mission statement in liedvorm: de artiest biedt er zijn geloofsbrieven mee aan.

En dan is er nog iets. Vooral onder muziekjournalisten en pop- en jazzmuzikanten vat de afgelopen jaren de opvatting post dat Joni Mitchell altijd sterk ondergewaardeerd is geweest ten opzichte van mannelijke generatiegenoten als Bob Dylan, Brian Wilson en Neil Young – misschien puur vanwege haar vrouw-zijn. Het is iets waarvan de inmiddels 76-jarige artieste, in 2015 getroffen door een aneurysma in de hersenen, zelf ook overtuigd is. Joni’s naam laten vallen is niet alleen een mission statement, het is een vorm van eerherstel – gelukkig nog net op tijd.