Afgelopen zondag 24 mei werd Bob Dylan 79 jaar. Een eerbiedwaardige leeftijd, zeker voor een popartiest, maar de aandacht voor deze verjaardag in de media leek eerder bij een jubileum te passen. De VPRO pakte uit, en ook Pitchfork en Star Tribune kwamen met lange stukken. De bijzondere status van Dylan intrigeert mij – zelf ook fan – al lang. Er zijn meer iconen in de popmuziek, waarom lijkt hij zo hoog boven de anderen op het ereschavot te staan?

Ik schreef daar een paar jaar geleden al eens over op Goeie Nummers. Mijn conclusie was toen dat Dylans onafhankelijke persoonlijkheid de sleutelfactor voor zijn statuur is. Ik sta daar nog steeds achter, maar ik zou er inmiddels aan willen toevoegen dat Dylan, in tegenstelling tot wat vaak wordt beweerd, ook muzikaal heel wat te bieden heeft.

Mijn eigen liefde voor His Bobness ontstond tamelijk laat en was ook lang heel voorwaardelijk. Dylans jaren 60-periode ging muzikaal gezien aan mij, geboren in 1963, voorbij. De zanger trok pas mijn aandacht met de lp’s Desire (1976) en Street Legal (1978) en zijn concert in stadion De Kuip waar ik als vijftienjarige ‘onder begeleiding’ naar toe mocht.

Via mijn leraar Nederlands kwam ik daarna op John Wesley Harding, de live-dubbelaar Before The Flood en Planet Waves. Maar al die tijd hield ik nog niet echt van Bob, met zijn nasale stemgeluid en het irritante betweterige dat op de een of andere manier ook aan hem kleeft. Net toen ik daar overheen leek te komen, raakte hij in 1979 ‘in de Here’. Dat was voor mij en voor veel andere popliefhebbers toch een brug te ver.

Pas begin deze eeuw, na zijn wonderbaarlijke wederopstanding, ging ik opnieuw naar Dylan luisteren. Vreemd en bijzonder om te merken wat er dan in de tussentijd aan je oren – en je oordelen – is veranderd. De irritaties waar ik vroeger last van had, losten vanzelf op. Die nasale stem paste gewoon bij hem. Zijn betweterigheid? Ik begon te vermoeden dat de zanger het soms gewoon scherper zag dan ikzelf. En zijn hervonden christendom stond in feite niet zo oneindig ver af van mijn eigen vorm van spiritualiteit.

En er was nog iets. Mijn nieuwe oren stonden afgestemd op andere dingen in zijn muziek. Dylans melodieën waren niet bijzonder, zo heette het altijd, maar daar klopte helemaal niets van, merkte ik nu. Dylans melodieën zijn geweldig vanwege hun ritme. Zijn nummers zijn weliswaar meestal geschreven in gewone drie- of vierkwartsmaten, maar zijn zogenaamd niet bijzondere zangmelodieën werken op een unieke manier samen met de ritmische ondergrond.

In taal is het lastig uit te leggen. Luister maar naar All Along the Watchtower. Of naar Stuck Inside of Mobile With the Memphis Blues Again. Subterranean Homesick Blues. Someday Baby. Most of the Time. Love Sick. Je hoort het, Dylans ritmische palet binnen de beperkingen van de poptraditie is enorm breed. Dat maakt zijn werk ongemerkt ook zo gevarieerd. Elk liedje heeft zijn eigen dwingende cadans. Dylan heeft jou als luisteraar aan een touwtje en laat je niet ontkomen. De ultieme methode van een popzanger om de aandacht van zijn publiek eeuwig vast te houden.