Hoe ontdek je nieuwe muziek? Hoe kom je op het spoor van interessante artiesten, liedjesschrijvers, of muziekgenres die je nog niet kent? Ik had het daar een tijdje geleden over via WhatsApp met een paar van mijn vrienden, allemaal popliefhebbers van dezelfde generatie, opgegroeid in de jaren 70 – dus allemaal met ruime ervaring en een goede muzieksmaak, zeg ik dan.

De antwoorden waren divers. Aanbevelingen van Spotify werden genoemd als wegwijzers naar nieuwe muziek, naast recensies in NRC en Volkskrant. Verder online popmedia zoals Heaven en Pitchfork maar ook YouTube en Facebookgroepen zoals Americana Liefhebbers. De conclusie uit de inventarisatie: er zijn meer dan genoeg plekken om nieuwe muziek te ontdekken. En de tijd van slechts enkele belangrijke tipgevers – zoals muziekbladen en die goeie ouwe radio – is voorgoed voorbij.

Maar heel opvallend, er ontbrak iets in ons WhatsApp-groepsgesprek. Een belangrijke groep muziek-influencers waren we vergeten: vrienden! Terwijl we toch weten dat mensen zich bij allerlei keuzes in het leven het meest laten beïnvloeden door mensen die op hen lijken, dus ook bij muziek. Vrienden openen voor elkaar de meest belangwekkende nieuwe muziekpaden. Met als ultieme vorm van beïnvloeding natuurlijk de mixtape: een speciaal samengesteld cadeau voor een bijzondere vriend of vriendin die tevens een diepe blik in de ziel van de gever biedt.

De muzikale ontdekkingen van vrienden hebben des te meer betekenis, denk ik, omdat de artiesten en de liedjes voor altijd met die vrienden verbonden zijn. Met de kamer waarin ze die plaat opzetten, het behang op de muur, de gesprekken die je had, hoe je van het een op het ander kwam en van de ene artiest op de andere. Van Otis Redding op Carla Thomas, van haar vader Rufus naar William Bell. Van The Allman Brothers Band naar Lynyrd Skynyrd naar The Marshall Tucker Band. Zo ging het in elk geval bij mij.

Ik herinner me vriend L. uit mijn studententijd (de jaren 80), tevens drummer in de latin-band waarin ik toen speelde, die me liet kennismaken met de afrofunk van Fela Kuti. Terwijl we vanaf elf uur ‘s avonds gestaag biertjes achterover sloegen, ging er een wereld voor me open: de lange bezwerende ritmes van de Nigeriaanse muzieklegende, de onvoorspelbaar veranderende blazersriffs en zangpartijen. Met z’n tweeën doolden we in halve trance door een oerwoud, elkaar wijzend op merkwaardige verschijningen langs het pad, steeds verder weg van de gekende wereld.

Het was vaak in de kleine uurtjes dat ik dan naar mijn kamer in de studentenflat vijftig meter verderop stommelde, terwijl Fela’s trommels nog lang in mijn hoofd bleven naklinken. Het effect: als ik nu af en toe naar Fela Kuti luister, of als ik iets over hem lees, dan zie ik ons zitten op een paar oude kussens, ik proef de smaak van net één pilsje te veel en ik merk: Fela’s muziek zit voor altijd vast aan dat gevoel in die periode – en aan die vriendschap. En mooie muziek die je deelt met je vrienden is extra mooi.

Bassist P. uit diezelfde latin-band was deep into de singer-songwriters van de Amerikaanse Westcoast. De snelweg naar de westkust kende ik al, dat waren de iconische platen van grote namen als Joni Mitchell, CSN&Y, The Eagles. Mijn vriend P. wees me de achterafweggetjes. Zittend op de grond tegen de muur – stoelen pasten niet in zijn kamer, die uitkeek op een luchtkoker – luisterden we naar het onbekendere werk van de Westcoast-iconen grote namen en naar grotendeels vergeten artiesten als Orleans, Loggins & Messina en Dan Fogelberg. We probeerden tweede en derde stemmen uit.

De luistersessies bij P. vonden meestal ’s middags plaats, herinner ik me – wanneer er in die dagen werd gestudeerd ben ik vergeten – en tegen etenstijd bleek hij altijd de ingrediënten in huis te hebben voor een goeie nasi goreng naar zijn moeders recept. Muziek en geuren zijn in de hersenen sterk verbonden. Dat merkte ik vorige week weer eens. Op de radio klonk Jackson Browne’s melancholieke seventies-anthem Late for the Sky, en meteen zag ik die rommelige keuken voor me, ik rook de nasikruiden, knisperend in de pan, de rijst in de rijstkoker. Westcoast en nasi horen bij elkaar als Fela Kuti en bier. En ik dacht: dat is lang geleden. Dat is wat de muziek van je vrienden met je doet.