De afgelopen weken heb ik hier me op Goeie Nummers in alle toonaarden uitgesproken over covers, en toen viel me op dat er in de vaderlandse popgeschiedenis relatief zo weinig Nederlandstalige tophits gecoverd worden. In elk geval veel minder dan in het Angelsaksisch taalgebied, waar coveren vrij gebruikelijk is. Uit mijn geheugen kan ik nauwelijks Nederpopcovers naar boven halen, en ook op internet heb ik er maar een beperkt aantal kunnen vinden.

Wat je wel ziet, vooral in de jaren 50, 60 en 70, zijn Nederlandstalige versies van buitenlandse nummers. In die tijd was het heel gebruikelijk om liedjes uit te brengen die waren vertaald vanuit het Frans, Duits, Grieks of Engels, meestal zonder dat feit zo duidelijk te communiceren. Wist je bijvoorbeeld dat Het Dorp van Wim Sonneveld een cover is van het nummer La Montagne van Jean Ferrat? En dat Marco Borsato’s hit Dromen Zijn Bedrog  teruggaat op Storie Di Tutti I Giorni van de Riccardo Fogli? Op Muzieklijstjes.nl staat een mooie lijst van dit soort nummers, samengesteld door kenner van het Nederlandse lied Vic van de Reijt.

Wat ik bij mijn zoektocht ook tegenkwam, en daar had ik eerder eigenlijk nooit bij stilgestaan, zijn buitenlandse versies van Nederlandstalige hits. Ja, die bestaan ook. De Britse zanger Engelbert Humperdinck lijkt bijvoorbeeld echt iets met ons land te hebben. Hij coverde onder meer nummers van Guus Meeuwis, André Hazes en Gordon. Ook Vader Abraham (Pierre Kartner) mag zich verheugen in een fiks aantal buitenlandse covers, vooral van zijn Het Kleine Café Aan De Haven.

Maar dat zijn dus allemaal vertalingen. Covers in onze moedertaal, gewoon 1-op-1-covers zoals in het Angelsaksisch taalgebied, die zijn in het Nederlands best lastig te vinden.(In elk geval in de noordelijke Nederlanden – van België weet ik te weinig om er iets over te kunnen zeggen.) Hoe zou dat toch komen? Deze vraag intrigeert me, omdat ik er niet een, twee, drie een antwoord op kan geven.

Zou het misschien gewoon komen doordat er te weinig echt goed Nederlandstalig repertoire is om te coveren? Niet onmogelijk. In de jaren 60 en 70 was het Engels inderdaad de poptaal van eerste keuze, en getalsmatig hebben Engelse liedjes sterk de overhand. Daar zitten dan natuurlijk ook meer goeie nummers tussen. Aan de andere kant, in de afgelopen veertig jaar is het Nederlands als liedtaal steeds meer in zwang gekomen. Denk aan Boudewijn de Groot, Rob de Nijs, Raymond van het Groenewoud, Herman van Veen, Doe Maar, Het Goede Doel, Frank Boeijen, Spinvis tot en met de rappers van nu. Daar moeten genoeg pareltjes tussen zitten waar een coveraar zijn voordeel mee kan doen.

Of zou het komen door onze beruchte calvinistische aard, de mentaliteit van ‘steek je kop niet boven het maaiveld uit’? Klinkt niet onlogisch, want een cover is tenslotte ook altijd een eerbetoon aan de oorspronkelijke artiest. Met een cover zet je hem of haar op een voetstuk – en dat vinden we in ons platte landje ongemakkelijk. ‘Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg’, zoiets.

Maar het kan ook dat de last van de Angelsaksisch gekleurde popgeschiedenis steeds op ons heeft gedrukt. Dat we gewoonweg nog niet zo trots durven te zijn op het eigen popculturele erfgoed in onze moerstaal. Dat we onbewust nog altijd denken dat Engelstalige liedjes sowieso iets beter zijn, en dat we niet gewend zijn om met onbevangen oren naar nederpop te luisteren. Herken je hier iets van, diep in jezelf? Ik wel.

Dit zijn weer allemaal opties, geen definitieve antwoorden, maar dat hoort ook een beetje bij Goeie Nummers. Je wordt als lezer weer met lekker veel vragen terug het bos in gestuurd. Maar dit blijft een intrigerende kwestie. Je zou er aan de universiteit vermoedelijk ruimschoots op kunnen promoveren. Maar het mooiste is dat er zich in ons land op covergebied langzaam een verandering lijkt te voltrekken. Dat de Rotterdamse bietband De Kik vorig jaar Boudewijn de Groots sleutelalbums Voor de overlevenden en Picknick op de planken bracht, is een teken aan de wand. En tv-programma’s als De Beste Zangers en Ali B Op Volle Toeren doen een zeer belangrijke duit in het zakje. Wat deze ontwikkeling aan moois kan opleveren, hoor je bijvoorbeeld bij Suzan & Freek, bij Stef Bos & Miss Montreal en bij Typhoon met Ali B. Check ‘em out!