Een paar weken geleden trof ik op de website van de Britse krant The Guardian een bericht aan dat mijn nieuwsgierigheid wekte: Paul McCartney komt in november met een tweedelig, 900 bladzijden tellend ‘zelfportret in 154 liedjes’. Door de uitgave, getiteld The Lyrics, kunnen we de beroemde Beatle beter leren kennen aan de hand van zijn toelichting op de liedjes die hij in zijn lange carrière schreef, zoals Blackbird, Live and Let Die, Hey Jude, Band on the Run and Yesterday. Voor het boek liet hij zich meermalen interviewen door de Noord-Ierse dichter en Pulitzer Prize-winnaar Paul Muldoon.

Het aantrekkelijke van deze vorm van levensbeschrijving is dat het werk van een kunstenaar centraal staat in plaats van zijn of haar leven. In de meeste popbiografieën wordt naar mijn smaak toch te veel gezocht naar de kleine of grote wederwaardigheden uit het leven van zo’n artiest om daarmee diens oeuvre te verklaren. Alsof kunst een soort kopie van de werkelijkheid is.

Bovendien is zo’n aanpak niet ongevaarlijk. Zo wierpen de bio’s van soulicoon Curtis Mayfield en folkzanger John Martyn voor mij een behoorlijke smet op mijn waardering voor de artiesten in kwestie en in het kielzog toch ook een beetje op hun werk. Een boek dat dicht bij de liedjes blijft, is dan toch iets minder riskant.

Mijn ideaal is een levensverhaal over een kunstenaar waarin de kunst, of het kunstenaarschap, de hoofdzaak is. De reden dat we over die persoon willen lezen – afgezien van de smeuïge details die we bij rocksterren meestal voldoende aantreffen – is tenslotte vanwege die bijzondere kunstwerken. Zonder de liedjes waren we ons niet eens bewust van zijn of haar bestaan. Je zou kunnen zeggen: vergeleken met de kunst is het leven bijzaak.

In het geval van McCartney vraag ik me overigens af of een liedjesschrijver altijd de beste persoon is om de betekenis van zijn of haar songs te duiden. Wij luisteraars hebben ook recht op onze eigen interpretaties aan hun liedjes. Bovendien: elk mens – zelfs een grootheid als Macca – heeft een aantal blinde vlekken: dingen die anderen wel kunnen zien maar de persoon zelf niet. Ik ben vooral benieuwd of Muldoon het 79-jarige popicoon tot nieuwe inzichten zal weten te verleiden, dus dat boek ga ik zeker lezen.

Vorige week, alsof een engel ermee speelt, viel mijn oog op de aankondiging van een biografie die in theorie aan al mijn eisen voldoet. Niet van een popartiest maar van een schrijver. Lodewijk Verduin (1994), essayist en neerlandicus, schreef een ‘oeuvre-biografie’ over mijn geliefde auteur Jeroen Brouwers, getiteld Eenzaamheid in eindeloos meervoud. Verduins boek is een onderzoek naar het ontstaan en de ontwikkeling van Brouwers’ schrijverschap. Een onderzoek, zo zegt de informatie van de uitgever, waaruit dan weer een psychologisch portret van de schrijver oprijst. Lijkt me een mooi voorbeeld voor een uitgeverij van popbio’s.